Beogradska tvrđava

Beogradska tvrđava podignuta je na grebenu iznad ušća Save u Dunav u razdoblju od I do XVIII veka kao kompleks odbrambenog karaktera. Kompleks Beogradske tvrđave čine Gornji grad, Donji (ili Vodeni) grad i park Kalemegdan.

Zbog svog pograničnog položaja tokom istorije mnogo puta je rušena, ponovo građena i dograđivana, tako da su danas jedva vidljivi tragovi najstarijih delova tvrđave izgrađenih krajem 1. veka nove ere za potrebe IV legije rimskog carstva – „Flavia Felix“. Kompleks Beogradske tvrđave čine Gornji grad, Donji (ili Vodeni) grad i park Kalemegdan.

Prema Beogradskoj tvrđavi vode ulice Knez Mihailova i Uzun Mirkova. Na tom pravcu su glavne tvrđavske kapije – Stambol-kapija (unutrašnja i spoljna) i Sahat-kapija.

U srednjovekovno utvrđenje ulazilo se sa istočne strane (pored današnjeg Zoološkog vrta), kroz Zindan-kapiju i Despotovu kapiju Gornjeg grada. Donjem gradu prilazi se Bulevarom vojvode Bojovića (Vidin-kapija) i iz Karađorđeve ulice (Mračna kapija).

Beogradska tvrđava – Gornji grad

Gornji grad je srce tvrđave, poslednja odbrana Beograda i mesto gde su živeli zapovednici grada.

Značajni sačuvani objekti u Gornjem gradu su:

• Sahat kula – kula visoka 27,5 m sa satom, nastala od 1740. do 1789.
• Damad-Ali pašino turbe – manji mauzolej osmougaone osnove izgrađen 1783. godine, jedan od retkih sačuvanih spomenika islamske arhitekture u Beogradu.
• Rimski bunar – dubok oko 60 metara, a do nivoa vode (35 m) spušta se dvojno spiralno stepenište.
• Ostaci zamka despota Stefana Lazarevića – izgrađen je u 15. Veku

Na Gornjem gradu se nalaze i simbol Beograda – spomenik „Pobednik“, spomenik despotu Stefanu Lazareviću, Crkva Ružica i Kapela svete Petke.

Crkva Ružica – Hram rođenja Presvete Bogorodice: Najstarija je crkva (koja još uvek postoji na istom mestu) u Beogradu. Posle osmanskog osvajanja 1521. godine pretvorena je u barutni magacin. Ponovo postaje crkva kada su Srbi 1867. godine preuzeli tvrđavu.

Sadašnja crkva  Svete Petke je izgrađena 1937. godine iznad drevne pećinske crkve u kojoj se nalazi čudotvorni izvor.

Beogradska tvrđava – Donji grad

Današnje zelene površine u Donjem gradu pokrivaju bogat materijal za neka buduća arheološka istraživanja. Skoro svi objekti koji su postojali u Donjem gradu su srušeni ili spaljeni u raznim osvajanjima i bombardovanjima grada.

Donjem gradu prilazi se kroz Vidin kapiju i Mračnu kapiju, a među retkim sačuvanim objektima izdvajaju se:

• Ostaci Mitropolitskog dvora – otkriven je deo mermernog nadvratnika portala mitropolitske crkve Uspenja Bogorodice sa ktitorskim natpisom despota Stefana Lazarevića.
• Kapija Karla VI – podignuta je 1736. u duhu baroka
• Barutana – veliki barutni magacin ukopan od 1718. do 1720. u steni zapadnog podgrađa u vreme velike austrijske rekonstrukcije.
• Kula Nebojša – srednjovekovna topovska kula podignuta oko 1460. na samoj obali reke da bi štitila ulaz u pristanište. U vreme vladavine Turaka pretvorena je u tamnicu i mučionicu, gde je 1789. ubijen grčki revolucionar i pesnik Riga od Fere.

Beogradska tvrđava – Park Kalemegdan

Danas najlepši i najveći beogradski park, Kalemegdan je u vreme dok je Tvrđava bila glavno vojno uporište Beograda, služio da se neprijatelj osmotri i sačeka za borbu. Zbog toga i njegov naziv potiče od turskih reči „kale“ – grad, to jest tvrđava i „megdan“ – polje. Turci su Kalemegdan nazivali i Fićir-bajir što znači „breg za razmišljanje”.

U parku se nalazi muzički paviljon, brojne skulpture, paviljon „Cvijeta Zuzorić“, Zoološki vrt, zabavni park i dečje igralište.

Zoološki vrt je osnovan je 1936. godine. Vrt je poznat po uspešnoj reprodukciji mnogih životinjskih vrsta uključujući i bele lavove. Posebna atrakcija za decu je Baby Zoo vrt, u kome se smeštaju mladunci divljih životinja rođenih u vrtu.